Hội thảo Tham vấn đề cương Kế hoạch hành động quốc gia và lĩnh vực trọng tâm trong thực hiện kinh tế tuần hoàn

Kinh tế tuần hoàn (KTTH) là cách tiếp cận phát triển kinh tế thay tế cho cách tiếp cận kinh tế tuyến tính trước đây. Kể từ năm 2020, khái niệm KTTH đã được Chính phủ Việt Nam quy định cụ thể trong Luật Bảo vệ môi trường 2020 (Luật BVMT 2020) (Điều 142) và trong Điều 139 Nghị định số 08/2022/NĐ-CP, Bộ Tài nguyên và Môi trường được giao chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan ngang bộ, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh xây dưng và trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch hành động quốc gia (KHHĐQG) thực hiện KTTH trước ngày 31 tháng 12 năm 2023. Viện CLCSTN&MT là đơn vị được Bộ Tài nguyên và Môi trường giao chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan thực hiện nhiệm vụ này.

Thúc đẩy áp dụng KTTH đang là một xu hướng mạnh mẽ ở nhiều quốc gia trên thế giới; sáng kiến này đang nhận được sự hưởng ứng mạnh mẽ của cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức. Thống kê sơ bộ trên thế giới cho thấy, đến nay ước tính có khoảng hơn 30 quốc gia/vùng lãnh thổ đã, đang và dự kiến sẽ xây dựng các lộ trình thực hiện KTTH dưới các tên gọi khác nhau như kế hoạch, chiến lược, lộ trình như Kế hoạch hành động KTTH lần thứ 2 của Liên minh Châu Âu ban hành lần thứ 2 kèm theo khung giám sát và các chỉ tiêu về kinh tế tuần hoàn để định hướng chung cho toàn khối. Đặc biệt, năm 2021, Ủy ban ASEAN ban hành Khung KTTH cho Cộng đồng kinh tế ASEAN. Khung KTTH cho Cộng đồng kinh tế ASEAN đặt ra tầm nhìn dài hạn với các tham vọng về KTTH dựa trên các sáng kiến hiện có và xác định các trọng tâm ưu tiên để hành động với các yếu tố để đẩy nhanh tiến trình hiện thực hóa nền KTTH trong khối ASEAN.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, ông Nguyễn Đình Thọ cho biết, Luật Bảo vệ môi trường sửa đổi năm 2020 đã đưa ra quy định về KTTH (Điều 142); hướng dẫn chi tiết về tiêu chí, cách thức áp dụng, phân công trách nhiệm và cơ chế khuyến khích áp dụng KTTH trong Nghị định số 08/2022/NĐ-CP. Ngoài ra, nhiều công cụ chính sách, quan trọng có vai trò điều chỉnh hành vi của người sản xuất, tiêu dùng trong nền kinh tế theo hướng thân thiện với môi trường sẽ góp phần thúc đẩy thực hiện KTTH một cách toàn diện, hiệu lực và hiệu quả. Bên cạnh đó, ông nhấn mạnh việc công nhận và thể chế hóa khái niệm, quy định về KTTH vào trong hệ thống khuôn khổ chính sách, pháp luật Việt Nam đã nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ của cộng đồng quốc tế, đồng thuận của giới khoa học và đã có những tín hiệu ủng hộ hưởng ứng bằng hành động cụ thể của cộng đồng doanh nghiệp đối với mô hình kinh tế nhiều tiềm năng này.

Tại Hội thảo, các đại biểu đã được lắng nghe lần lượt các báo cáo về: “Kinh nghiệm quốc tế trong xây dựng kế hoạch hành động quốc gia về KTTH” do TS. Arpit Bhutani – Tổ chức Circular Innovation Lab; “Kinh nghiệm của Nhật Bản trong xây dựng lộ trình KTTH” do TS. Ichiro Adachi – Cố vấn quản lý môi trường của Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) tại Bộ Tài nguyên và Môi trường; “Lựa chọn lĩnh vực triển khai kinh tế tuần hoàn – Góc nhìn từ Hội đồng Doanh nghiệp vì sự phát triển bền vững Việt Nam” do ông Nguyễn Thành Trung – Đại diện Hội đồng Doanh nghiệp vì sự phát triển bền vững Việt Nam; “Giới thiệu Đề cương Kế hoạch hành động quốc gia thực hiện KTTH tại Việt Nam” do TS. Lại Văn Mạnh – Viện CLCSTN&MT.

Trên cơ sở nhiệm vụ được giao, Viện CLCSTN&MT đã xây dựng dự thảo Đề cương KHHĐQG về thực hiện KTTH. Tại phiên thảo luận diễn ra trong buổi Hội thảo, các đại biểu tham dự đã trao đổi, đóng góp các ý kiến về các nội dung trong Đề cương theo hai chủ đề bao gồm: (1) Đề cương Kế hoạch hành động quốc gia và Lĩnh vực trọng tâm trong thực hiện KTTH; (2) Tiêu chí KTTH phù hợp cho Việt Nam.

Kết thúc Hội thảo, nhóm biên soạn cho biết sẽ tiếp thu các ý kiến đóng góp và tiếp tục chỉnh sửa, hoàn thiện KHHĐQG thực hiện KTTH nhằm hoàn thành tốt nhiệm vụ, kịp thời trình Thủ tướng Chính phủ vào cuối năm 2023 theo quy định.

Trung tâm Tư vấn, Đào tạo và Dịch vụ tài nguyên và môi trường