Hội thảo Tham vấn tiêu chí đánh giá kinh tế biển xanh bền vững

Biển là cái nôi của sự sống, là nhân tố hết sức quan trọng đảm bảo tính bền vững của quá trình phát triển kinh tế - xã hội. Việt Nam là quốc gia biển, với đường bờ biển dài hơn 3.260 km và hơn 3.000 hòn đảo bao gồm 2 quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Kinh tế biển chính là động lực, là tiền đề quan trọng để phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ môi trường, bảo đảm quốc phòng, an ninh, đối ngoại và hợp tác quốc tế. Cùng với đó, các tỉnh, thành phố ven biển của Việt Nam chiếm hơn 50% dân số cả nước, phần lớn lao động làm việc trong các ngành nghề liên quan đến biển; đóng góp của 28 tỉnh, thành ven biển vào GDP cả nước hiện đã vượt ngưỡng 60%.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Viện trưởng – TS. Mai Thanh Dung cho biết, hiện nay, biển và đại dương đang đối mặt với những đe dọa và rủi ro ngày càng tăng của biến đổi khí hậu, ô nhiễm rác thải nhựa, suy giảm đa dạng sinh học. Tài nguyên biển chưa được khai thác bền vững…Theo cảnh báo của Liên hợp quốc, 90% quần thể cá lớn bị cạn kiệt và 50% rạn san hô bị phá hủy; ô nhiễm rác thải nhựa đã chạm đến nơi sâu nhất trong lòng đại dương và con người đang lấy đi từ đại dương nhiều hơn những gì có thể được bổ sung. Việt Nam là quốc gia có tiềm năng và lợi thế về phát triển kinh tế biển. Việc hướng tới một nền kinh tế biển xanh trên cơ sở bảo tồn và phát huy các “nguồn vốn biển tự nhiên” đang được xem là giải pháp căn cơ, lâu dài và là nền tảng hướng đến sự phát triển bền vững và thịnh vượng đối với nhiều quốc gia có biển, trong đó có Việt Nam.

“Các nguyên tắc của một nền kinh tế biển xanh bền vững theo WWF, 2018 bao gồm: (1) Cung cấp các lợi ích kinh tế - xã hội cho thế hệ hiện tại và tương lai bằng cách đóng góp để đảm bảo an ninh lương thực, xóa đói nghèo, tạo sinh kế, thu thập, việc làm, sức khỏe, an toàn, bình đẳng và ổn định xã hội; (2) Khôi phục, bảo vệ và duy trì đa dạng, năng suất, các chức năng chính yếu, và các giá trị cốt lõi của các thế hê sinh thái biển – nguồn vốn tự nhiên làm cơ sở cho sự giàu có; (3) Dựa trên công nghệ sạch, năng lượng tái tạo và dòng chảy vật liệu tuần hoàn để đảm bảo ổn định kinh tế - xã hội mãi mãi, trong khi tiêu thụ trong giới hạn hành trình có thể cung cấp;…”, PGS.TS. Vũ Thanh Ca – chuyên gia nhận định trong báo cáo phát biểu tại Hội thảo. 

Nhận thức được tầm quan trọng của kinh tế biển đối với sự phát triển của đất nước, Chính phủ Việt Nam đã phê duyệt Chiến lược quốc gia về phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045 (Nghị quyết số 36-NQ/TW ngày 22 tháng 10 năm 2018); Kế hoạch tổng thể và Kế hoạch 5 năm (Nghị quyết số 26/NQ-CP tháng 3 năm 2020) thực hiện Nghị quyết số 36-NQ/TW của Đảng. Bên cạnh đó, Thủ tướng Chính phủ cũng đã phê duyệt Đề án hợp tác quốc tế phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030 (Quyết định số 647/QĐ-TTg tháng 5 năm 2020). Gần đây, Thủ tướng Chính phủ cũng đã ban hành Chỉ thị số 31/CT-TTg ngày 24/11/2021 về đổi mới và tăng cường tổ chức thực hiện Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Với vai trò là đơn vị được giao chủ trì Đề án xây dựng mô hình kinh tế xanh làm hướng tới phát triển bền vững kinh tế biển. Các hoạt động cụ thể bao gồm xây dựng các tiêu chí đánh giá kinh tế biển xanh bền vững của các ngành kinh tế biển ở Việt Nam. Hội thảo được tổ chức nhằm tham vấn ý kiến các Bộ/ngành, các địa phương có biển và các chuyên gia về các tiêu chí đươc đề xuất góp phần đảm bảo hài hòa giữa phát triển kinh tế và bảo tồn các giái trị của các hệ sinh thái và tài nguyên biển.

Ngọc Anh