Nghiệm thu cấp cơ sở đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ: Nghiên cứu đề xuất các giải pháp, chính sách khuyến khích đầu tư khu vực kinh tế tư nhân vào xử lý nước thải khu công nghiệp và đô thị

Trong những năm gần đây, việc đầu tư vào lĩnh vực thoát nước và xử lý nước thải được cải thiện đáng kể. Phần lớn các đô thị đều có hệ thống thoát nước chung cho cả nước mặt và nước thải với quy mô khác nhau tuy nhiên còn thiếu hệ thống thu gom và các trạm xử lý nước thải tập trung. Cho đến nay, năng lực xử lý cung ứng dịch vụ môi trường mới đáp ứng được 2-3% nhu cầu xử lý nước thải đô thị, 15% nhu cầu xử lý chất thải rắn, khoảng 14% nhu cầu xử lý chất thải nguy hại; nhiều lĩnh vực như tái chế dầu thải, nhựa phế liệu, chất thải điện, điện tử chưa phát triển.

Hầu hết nước thải đô thị thường mới chỉ được xử lý sơ bộ qua bể phốt đơn giản trước khi xả ra hệ thống thoát nước chung và không được xử lý tập trung trước khi xả ra môi trường, đấy là chưa nói đến trong nước thải đô thị ở nhiều nơi vẫn còn lẫn nước thải công nghiệp từ các cơ sở sản xuất, kinh doanh dịch vụ nằm xem lẫn trong khu đô thị cũng không được xử lý đảm bảo yêu cầu quy định. Đến nay mới chỉ có rất ít thành phố lớn có các trạm xử lý nước thải đô thị tập trung như Tp Hà Nội, Tp Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đà Nẵng, Khánh Hòa… nhưng cũng chỉ xử lý được một phần rất nhỏ lượng nước thải của các đô thị này.

Cũng theo quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, các dự án đầu tư xây dựng mới các khu đô thị, tòa nhà chung cư, bệnh viện, trường học, các trụ sở làm việc, khách sạn… ở đô thị đều phải đầu tư xây dựng trạm/bể xử lý nước thải, đặc biệt là các dự án xây dựng các khu và đấu nối vào hệ thống thoát nước xử lý nước thải trước khi thoát vào hệ thống thoát nước thải đô thị. Trong lĩnh vực xử lý nước thải nói riêng, Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản như: Nghị định số: 80/2014/NĐ-CP ngày 6 tháng 8 năm 2014 về thoát nước và xử lý nước thải; Nghị định số 15/2015/NĐ-CP ngày 14/02/2015 của Chính phủ về đầu tư theo hình thức đối tác công tư, trong đó, đã quy định đối với lĩnh vực đầu tư vào hệ thống thu gom, xử lý nước thải, chất thải, các địa phương có thêm kênh thu hút vốn để tháo gỡ nút thắt trong các dự án đầu tư cơ sở xử lý nước thải; Nghị định số 154/2016/NĐ-CP ngày 16 tháng 11 năm 2016 của Chính phủ về phí bảo vệ môi trường đối với nước thải; hệ thống các tiêu chuẩn kỹ thuật… cùng với đó việc đầu tư cơ sở hạ tầng cho xử lý nước thải cũng được chú trọng hơn.

Tại Việt Nam, có tương đối nhiều các công trình công bố về phát triển kinh tế tư nhân nói chung, tuy nhiên công trình nghiên cứu cụ thể về khuyến khích đầu tư khu vực kinh tế tư nhân vào xử lý nước thải khu công nghiệp và đô thị còn hạn chế. Đề tài này được xây dựng với mục tiêu hệ thống hóa được cơ sở lý luận, kinh nghiệm quốc tế và thực tiễn ở Việt Nam về đầu tư khu vực kinh tế tư nhân vào xử lý nước thải; Đề xuất được các giải pháp, chính sách khả thi nhằm huy động đầu tư khu vực kinh tế tư nhân tham gia xử lý nước thải ở Việt Nam làm cơ sở để xây dựng nghị định của Chính phủ.

An Bình